Kur’an’da bazı kavramlar vardır ki  Kur’an’ın bütünlüğü çerçevesinde doğru anlaşılmazsa Kur’an ayetleri ve verdiği mesajlar da doğru zemine oturmuş olmaz. Bunlardan bir tanesi de SALAT kavramıdır. Kur’an’da her salat gördüğümüz yerde “Namaz“ manası verirsek işin içinden çıkmakta epey zorlanırız. O zaman hiç alakası olmadığı halde Maun suresindeki Musallin‘e “namaz kılanlar“ demiş oluruz ki bu sefer de “vay o namaz kılanlara“ şeklinde bir anlam ortaya koymuş oluruz. Bu kavramın yirmiye yakın manasını  ve ayetlerdeki bağlamlarıını da göz önüne alarak anlamaya çalışmak ve ona göre manalandırmak en sağlıklı olan yol olsa gerek.

Bu kavramların geçtiği ayetler üzerinde daha  detaylı kafa yormaya başladığımızda aslında bam başka bir anlam deryasına dalarız. Ve “Ha şimdi tamam işte. Bu ayeti şimdi anladım“ deriz. Sanki ayet 1400 sene evvel değil de 2012 de nazil oluyor gibi bir atmosfere bürünür  insan. Hakikaten Kur’an’ın bir yönü de bu aslında. Zaten Kur’an  her daim nazil oluyor aslında. Gönüllere nazil olan Kur’an insanın hayatını değiştirir. İçimize nazil olmayan Kur’an tarihi bir eser, ya da değerli bir süs eşyası gibi evimizin baş köşesinde , duvarda asılı durur.

Buradan sözü Ahzab 33/56’ya getiriyorum. Şimdi biz bu ayeti nasıl anlayacağız? Meallerde genelde şöyle tercüme edilmiştir: “Şüphesiz Allah ve melekleri Peygamber’e salât ediyorlar. Ey iman edenler! Siz de ona salât edin, selâm edin.“  Buradaki SALAT kavramına açıklık getirmeden bu ayeti doğru anlamamız mümkün değil.  Aksi takdirde salat etmeyi “salat okumak“ a indirgemiş oluruz. Bugün yaptığımız gibi. Ama gerçek böyle değilki. Çünkü eğer böyle anlarsak Allah Peygamber’e nasıl salat okuyacak? Allah: Allahümme salli ala Muhammedin ve ala ali Muhammed mi diyecek? Elbette hayır. Salatı Dua manasına alacak olursak bu sefer Allah’ın dua etmesini nasıl izah edeceğiz?

Öyleyse “Salat“ kavramına eğilmek lazım. Salat’ın kök anlamında yirmiye yakın mana var demiştik. Ama hepsinin içinde “DESTEK“ manası vardır. Salat Dua demektir. Dua eden aslında Allah’tan destek talebinde bulunuyor demektir. Salat, “İbadet“ manasına da gelir. İbadet kişinin dinine ve ibadetine verdiği destektir aslında. Salat, “Namaz“  manasına gelir. Namaz duanın harekete dönüşmüş halidir. Yani namaz aslında fiili bir duadır. Namaz kılan kişi yine dine destek vermiş demektir. Namaz kılarak Dini ayakta dik tutmuş demektir. Nitekim “Namaz dinin direğidir, onu kılan(doğrultan) dini ayakta tutmuş ( doğrultmuş) olur, onu (terk eden)yıkan dini yıkmış olur” hadis-i şerifi de Salatın kök manasına işaret etmektedir. Direk de bir şeyi ayakta ve dik tutan şey demektir.

Ahzab 56’da bir fiili yapma söz konusudur. Okumadan bahsedilmiyor. Burada Salat etme emri var. Aynı surenin 43. Ayetinde de yine Allah ve Meleklerinin salatından bahsediliyor. (Ayrıca bkz. Bakara 157, Tevbe 9/99-103)

Öyleyse biz Ahzab 56’yı şöyle anlarsak çok daha netleşmiş olmaz mı? : “Şüphesiz Allah ve Melekleri Peygamberi destekliyor. Öyleyse Mü’minler siz de  O’na destek olun ve kendinizi tam bir teslimiyetle O’nun rehberliğine  teslim edin.“  Bu ayeti dikkate alarak Peygamber(sav)‘e salat etme emrini nasıl ifa deceğiz.? Salat okumakla bu emri yerine getirmiş olur muyuz? Hayır. Salat okumak da elbette bu kapsama girer. Efendimiz’e salat sadece dilde olmayacak. Bir slogan olarak dilimizde kalmayacak. Bunun ötesinde  O’nun sünnetini yaşayacağız,  sünnetini hayatımıza hakim kılacasğız, O’nun yüce ahlakıyla ahklaklanacağız. Bugün  malesef O’nun ümmeti olduğunu övünerek söyleyenler, Mevlid Kandillerinde, Kutlu Doğum programlarında göz yaşı dökenlerin evlerine bir bakınız? Ne İslamdan eser var, ne Kur’an‘dan ne de Efendiimiz‘den. Sahi siz bugün Efendimiz hayatta olsaydı düğünlerinize Efendimiz(sav)‘i davet edebilir miydiniz?  13.04.2012/Viyana