Müfterinin Şahitliğine Asla İtibar Edilmez!

Kur’ân-ı Kerim, şahitliği ebediyen kabul edilmeyecek kimselerin özelliklerini ve onlara karşı müminlerin takınması gereken tavrı şöyle haber vermektedir.

 “İffetli kadınları [zinayla] suçlayıp sonra da [bu suçlamayı doğrulayıcı yönde güvenilir] dört şahit getiremeyen kimselere gelince, böylelerine seksen değnek vurun; bundan böyle hiçbir zaman onların şahitliğini kabul etmeyin; çünkü bunlar gerçekten yoldan çıkmış kimselerdir! Ancak, bundan sonra (yaptığından ötürü) tövbe edip kendini düzeltenler  [bu kısıtlamanın dışındadır]; çünkü Allah çok acıyıp esirgeyen gerçek bağışlayıcıdır.” (Nûr, 24/4-5)

Görüldüğü üzere bu âyete göre birisini suçladıktan sonra delil/ kanıt/ şahit getiremeyen kimselere kamuya açık alanda 80 sopa vurulur, bunları toplumun tanıması sağlanır ve bir daha da bu adamların/ kadınların şahitliğine asla itibar edilmez/ güvenilmez.

Bu arada şu iki hatırlatmayı yapmamız uygun olacaktır:

Birincisi; “Bu âyette iffetli kadınlardan bahsediliyor öyleyse iffetsiz kadınlara iftira atılabilir” diyen adam/ kadın süfehâdandır ve böyle bir sefihin sözüne asla itibar edilmez. Zira bu âyet, iffetli kadınlar üzerinden bir misal vermekte ve her türlü iftirayı içine alarak bunu yasaklamaktadır.

İkincisi; “Bu âyette iffetli kadınlardan bahsediliyor, bir İslam âlimi denilmiyor ki, öyleyse İslam âlimlerine iftira atılabilir” diyen adam da ahmağın tekidir. Nitekim böyle bir beyinsize sadece acınır; çünkü böyle konuşan birisi zaten Kur’ân’ın maksadını/ ruhunu anlayamamıştır. Dolayısıyla böyle seviyesiz/ densiz/ zır cahil adamların peşinden gitmek insanı felakete sürükler. Bu mantık sahiplerinin peşinden gidenler her zaman kaybetmeye mahkûmdur.

Bu açıklamalardan sonra artık şunu rahatlıkla ifade edilebiliriz:

Günümüzde de bazı hoca/ âlim/ şeyh geçinen kimileri hiç Allah’tan korkmadan başka “din kardeşlerine/ İslâm âlimlerine/ samimi siyasetçilere” rahatlıkla iftira atabilmektedirler.

Mesela onlardan bazıları bir İslâm âlimini eleştirirken onun yazdığı tefsirde Hz. Muhammed’e “kibirli adam” dediğini iddia etmekte, beyinlerini uyuşturduğu müritleri de bu adamın iftiralarına hiç araştırmadan inanmakta ve mezkûr âlime düşman kesilmektedirler. Daha sonra da o âlimi itibarsızlaştırmak için ellerinden gelen her türlü karalama kampanyasını başlatmakta ve yürütmektedirler.

Oysa o âlimin yazdığı tefsiri açıp baktığınızda “kibirli adam” ile kast ettiği kişinin “Mekkeli zengin müşriklerden Velid b. Muğire ve/ veya Ubey b. Ka’b olduğunu” bizzat kendisi orada açıkça yazmaktadır. (Bkz. Mustafa İslamoğlu, Hayat Kitabı Kur’ân Gerekçeli Meal-Tefsir, Düşün Yay., İstanbul, 2012, s. 1222, 1 nolu dipnot.) O âlim, hiçbir şekilde Hz. Muhammed’i kast etmediği gibi onu ima dahi etmemektedir. Hal böyleyken hiç araştırmadan bu kadar rahatlıkla iftira atan bir adamın peşinden gitmek ve hâlâ onun sözünü sohbetini dinlemek ne kadar doğrudur? Nitekim böyle fâsıkları (yoldan çıkmış kimseleri) Kur’ân-ı Kerim haber vermekte ve onların peşinden gidenleri şu şekilde uyarmaktadır:

 “Siz ey imana ermiş olanlar! Yoldan çıkmışın biri size [yalan] bir haber getirirse, muhakemenizi kullanın (her duyduğunuza hemen inanmayın); yoksa istemeden insanları incitir ve sonra yaptığınızdan pişmanlık duyarsınız.” (Hucurât, 49/6)

Bu kadar açık ve net bir uyarıya rağmen, hâlâ böyle yalan haberlere veya çıkartılan söylentilere inanan ve gerçeği araştırmayan Müslümanlar büyük bir hata ve yanılgı içindedirler. Çünkü başkalarının itibarını etkileyecek asılsız söylentiler çıkartan ve bunları toplumda yayan hoca/ şeyh müsveddelerine inanmak ve onların peşinden gitmek apaçık bir suç ortaklığıdır. Kaldı ki, böyle yapmak, yukarıdaki her iki âyete de karşı gelmek ve Yüce Allah’ın uyarısını ciddiye almamak olacaktır. Bu ise büyük bir terbiyesizlikten/ densizlikten başkası değildir.

Bu nedenle, müminlerin sorgulamaksızın hemen her duydukları şeye inanmaları ve hiç bir araştırmadan, güvenilir kaynaklara başvurmadan tercihlerde bulunmaları/ kararlar vermeleri doğru değildir. Zira böyle yapmak masum insanları lekelemektir; iftiralarla onurlu insanlara kara çalmaktır; onları toplum nezdinde değersizleştirmek ve itibarsızlaştırmaktır. Bu bakımdan aklı başında, düşünen ve sorgulayan bir müminin bütün bu âyetleri göz ardı ederek adaletten ve hakkaniyetten uzaklaşması ve şahitliğine güvenilmeyecek sahte hocaların verdikleri bilgilere ve yaptıkları değerlendirmelere göre hareket etmesi son derece yanlıştır.

Sonuç olarak, her dönemde yalan ve yanlış haberler getirenler, utanmadan, sıkılmadan ve araştırmadan rahatlıkla insanlara iftira atanlar, şahitlik ehliyetini kaybedenler ve yoldan çıkmış yarım hocalar bulunmuştur ve bulunacaktır. Müminlere düşen görev; bunları iyi tanımak, çok dikkatli olmak ve bu tür vesvâsi’l-hannâs’ları yokluğa/ yalnızlığa terk etmektir. Bu sinsi şeytanın yandaşlarına inanarak ahirette kendilerini savunamayacak sözler söylememek ve zalimlere destek olmamaktır. Hakk’ın ve adaletin yanında yer almak ve dünyadayken söylediği ve savunduğu her söz ve düşünceden bir gün mutlaka hesaba çekileceğini unutmamaktır. (20.03.2015)

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Emin SEYHAN      

Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi