Ramazan ayının hususiyetleri anlatılırken şu hadis-i şerif de mutlaka dile getirilir: “Ramazan Ayı gelince, cennet kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve şeytanlar zincire vurulurlar” (Buhari savm,5) Bu hadisin zahirine bakarak anlayan birisi hemen şunu sormalıdır:

Madem şeytanlar bu ayda zincire vuruluyor da o zaman Ramazanda işlenen günahlar ne oluyor? Yani Ramazanda da adam öldürülüyor,zina ediliyor,içki içiliyor..vs.

O zaman bu hadisi nasıl anlayacağız.?

Bu hadisi anlamak için öncelikle Bakara suresindeki Oruç ayetine bakmamız lazım. Bu ayet bizlere bu konuda ipucu veriyor. “Siz ey  imana ermiş olanlar! Oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi (oruç ile günahlardan korunasınız diye) size de farz kılındı, ki Allah'a karşı sorumluluğunuzun bilincine varasınız(umulur ki takvaya ulaşırsınız) Bakara2/183

Buradan anlaşılıyor ki Oruç bize bir bilinç kazandıracak O  da TAKVA bilinci. Sorumluluk bilinci. Takva kelimesin  kökünde KORUNMAK anlamı vardır. Takvalı insan kendini günahlardan koruyan insandır.Yoksa çok ibadet edene muttaki denmez.

Esasen ibadetler kul için amaç değil birer araçtırlar. Yani kulun amacı ibadet değil, bu ibadet ile bir yerlere ulaşmaktır. Mesela oruç ile hedeflenen takvaya ulaşmaktır.Oruç da takva denizini besleyen ırmaklardan birisidir. Oruç sayesinde günahlardan korunarak Yüce yaratanın istediği bir kul olabilmektir asıl hedef.Sonuçta nihai hedef O’nun rızası oluyor.Mesela namaz insanı kötülüklerden alıkoyar(Ankebut 29/45) denilir.O zaman anlıyoruz ki namazın kendisi amaç değil, bir başka amacın -kötülüklerden alıkoymanın- aracıdır. Bununla hedeflenen iyi kul olmaktır.

Oruç bağlamında konuşmaya devam edelim. Farsça bir kelime olan Orucun Arapçası Savm-Sıyam kelimesidir. Sözlüklerde Savm/sıyam kelimesinin manasına bakılınca karşımıza İMSAK kelimesi çıkıyor. Peki imsak nedir o zaman? Tutmak. O zaman rahatlıkla ORUÇ=TUTMAK denilebilir.  Ya da ORUÇ TUTMAK KENDİNİ TUTMAKTIR.

 Oruç ayetinin(2/183) sonundan da anlaşılıyor ki oruç insana sorumluluk bilinci kazandırıyor. Oruçla sorumluluk bilinci katsayımız da artmış oluyor. Bir insan bir ay oruç tutup da hayatında takva cihetiyle en ufak bir değişiklik olmamışsa, sorumluluk bilinci noktasında  pozitif manada en ufak bir kıpırdama olmamışsa Ramazan o kişinin hayatına ne getirdi ve geride ne bıraktı acaba? O zaman her halde Ramazanın pidesi,sahuru, iftarı tatlısı..vs kalmıştır.Şimdi Ramazan bu kişi için mübarek mi olmuş oluyor?

Şeytanların bağlanması meselesine dönelim. Ramazan ayında  şeytanların bağlanması mecazi bir ifadedir. Ramazanda şeytanı bağlayacak olan Oruçlu kimsedir. Bu hadis-i şerif bize aslında şu mesajı veriyor:

Siz öyle bir oruç tutun ki şeytanın sizin üzerinizde hiçbir tesiri olmasın. Böylelikle sizin şeytanınızın eli kolu bağlansın, size cennet kapıları açılsın, cehennem kapıları da kapansın.

Neticede orucu sadece midenin eylemine indirgemeden tüm azalarımızın ortak eylemi olarak ifa edersek şeytanlar bağlanmış olur. Şeytanlar bağlanınca da günaha kapılar kapanırken cennet kapıları da açılır, dolayısıyla cehennem kapıları da kapanmış olur. Bu hadis-i şerifi bu şekilde anlamak daha doğru olur sanırım.

25.06.2015