Dinî Meseleler, Siyasal Otorite ve Kurumsallaşması Gereken Kurumlar

Müslümanlar asırlardır pek çok konuda ihtilaf etmiş, rahmete dönüşmesi gereken farklı görüşler zamanla tefrikaya yol açmış, sayısız mezhep, tarikat, cemaat, akım, ekol, hareket türemiş, herkes kendi yanındakiyle mutlu olmuş, ötekini dışlamış, sonra tekfir etmiş, din kardeşlik bağlarını kopartmış, Kur’ân-ı Kerîm ve sahih sünnet’in ilkeleri her geçen gün devre dışı bırakılmıştır. Elbette bu gidiş hayra alamet değildir. Bu bakımdan toplumun en çok tartıştığı ve merak ettiği dinî meselelerin bir an önce çözüme kavuşturulması ve mevcut kafa karışıklıklarının giderilmesi gerekmektedir. Din kardeşlik bağlarının yeniden güçlü bir şekilde tesis edilebilmesi için herkes üzerine düşen vazifeyi yapmak zorundadır. Zira sorunların kendiliğinden çözülmesini beklemek safiyane bir yaklaşımdır. Elini taşın altına koymayanlar, bedel ödemeyenler, koltuklarını/ makamlarını kaybetmek istemeyenler ve sorunların çözümünü geciktirenler ciddi bir veballe karşı karşıyadırlar.

Öyleyse müslümanlar yaşadıkları çağda karşılaştıkları yeni problemleri nasıl çözeceklerdir? Bunun için yapmaları gereken nedir? Kanaatimizce müslümanlar hem geçmişten tevarüs eden hem de yeni yeni ortaya çıkan problemlerin çözümü için konunun uzmanlarına kulak vermek, sağlıklı tefekkür yapmak, sağlam temeller üzerine bina edilmiş görüşlerden/ ictihadlardan yana tavır takınmak ve bile bile yanlışta ısrar eden şeytanın türdeşi adamları yalnızlığa terk etmek zorundadırlar.

Toplumu yönetme görevini üstlenenler ise ortaya çıkan dinî sorunlarla alakalı “yetki verdikleri kurumlar aracılığıyla” konunun uzmanlarını bir araya getirtmek, meselenin bütün yönleriyle tartıştırılmasını sağlamak, lehte ve aleyhte bütün görüşleri temsil ettirmek, toplantıların tutanaklarını tutturmak, sesli ve görüntülü kayıtlar yaptırtmak, yayınlanacak sonuç bildirgesine karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına imkân tanıtmak ve bu görüşleri mutlaka kamuoyunun bilgisine sunmak zorundadırlar.

Aksi halde ortaya çıkan sorunlarla alakalı kafa karışlıkları devam edecek, problemler halının altına süpürüldüğü için halının altı pisliklerle dolacak, yeni nesiller dinden giderek uzaklaşacak, ateist ve agnostiklerin sayısında ciddi artışlar yaşanacak, müslümanların cepheleşme ve kamplaşmaları hız kazanacak ve bu boşluğu İslam düşmanları büyük bir zevkle doldurmasını da bileceklerdir.

Bu itibarla özellikle dinî meseleler bahsettiğimiz yöntemle ele alınmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda (sempozyum/ çalıştay/ meclis) temsil edilmeli, mesele enine boyuna tartışılmalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır. Ayrıca ulaşılan sonuçlar İlahiyat Fakülteleri, İmam Hatip Liseleri ve diğer okullarda din dersi veren tüm öğretim elemanlarına, sivil toplum kuruluşlarında (medreselerde) görev yapan dinî eğitmenlere ve tüm Diyanet personeline bir kitap halinde bastırılıp ulaştırılmalı, öncelikle onların doğru ve sağlıklı bilgilendirilmesi hedeflenmeli ve din adamları arasında bir söylem birliği sağlanmalıdır. En azından, toplumun farklı kesimlerine dini sunumlar yapanlar, kendileri gibi düşünmeyenlerin farklı görüşlerini doğru bir şekilde öğrenmeli, kafa karışıklıklarını gidermeli, böylece iftiralarla ve belden aşağı vurmalarla sonuç almaya çalışan bağnazların foyaları da meydana çıkartılmalıdır.

Zira çağımızda müslüman halkı dini konularda bilgilendirmek ve aydınlatmak görevi ancak böyle mümkün olabilecektir. Aksi halde hem bu kurumlar hem de siyasal erk görevini yapmamış ve toplum “kakafoniye/ merdiven altı din tüccarlarına/ sûfî kılıklı din bezirgânlarına/ ehliyet ve liyakati olmadığı halde din hakkında konuşan ve kitap telif eden şarlatanlara” kurban edilmiş olacaktır. Bu kafa karışıklıkları düzeltilmediği müddetçe de genç nesillerin İslâm’dan kopuşları hızlanacak ve model bir İslam toplumu inşa etme süreci ileri tarihlere ertelenmek zorunda kalacaktır.

Konunun daha iyi anlaşılmasını sağlamak için her zaman olduğu gibi ne demek istediğimizi bazı örnekler vererek açıklamaya çalışalım.

Örneğin insanların “Tanrı tasavvurundaki çarpıklıklarla” ilgili gençlerin kafasını karıştıran birtakım problemler sahanın uzmanları tarafından bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler bu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna masaya yatırılmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı, kimin ne düşündüğü net bir şekilde ortaya çıkmalı, tartışma tutanakları ve farklı görüşler mutlaka yayınlanacak kitapta ve sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler açık ve anlaşılır bir dille maddeler halinde ülke ve dünya kamuoyuna duyurulmalıdır.

Yine “peygamber tasavvuruyla” ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usul dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân tanınmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “yanlış ümmet-i Muhammed” anlayışıyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “Hz. Peygamber’e sadece dille salâtü selam getirme ama Kur’ân’ı tüm dünyaya dosdoğru tanıtma hususunda gevşek davranma/ destek olmama/ tam bir teslimiyet sergilememe” konusu bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “sünnetullah” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “hadisin ve sünnetin delil değeri” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “Kur’ân müslümanlığı söylemiyle” ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Aynı şekilde “ilk yaratılan insan (Âdem) veya insanoğulları” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “cin, nefis, şeytan” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “kader ve kadere iman” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “engelli olarak yaratılmak ya da sonradan engelli olmak” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Benzer şekilde “kalbin mühürlenmesi” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “intihar ve intihar edenlerin cenaze namazının kılınması” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Aynı şekilde “namaz kılmayanların durumu, idam edilip edilmeyecekleri” ile ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “teravih namazıyla” ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Aynı şekilde “hem imsak hem ve sabah namazının vakti”yle ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “seferîlik” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “kaza namazı veya keyfi olarak namazı kazaya bırakma” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “adet gören kadınların oruç tutması ve namaz kılması” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “kadının tesettürü” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “kurban ibadetinin farz veya sünnet oluşu”yla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “zekâtın nisabı, zenginliğin kriterleri” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “faiz ve kâr payı” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Aynı şekilde “dinî nikâh veya imam nikâhı” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “mut’a nikâhı” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “sübyân ile evlilik, çok eşlilik, kadını hafifçe dövme (!)” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “üç talakla veya mahkeme kararıyla boşanma” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “mürtedin hükmü” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “zina edeni taşlayarak öldürme/ recm” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “töre/ namus cinayetleri” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “eşcinsellik” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “kürtaj” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “organ nakli” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “ötanazi” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Aynı şekilde “türbeleri ziyaret” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “ölmüş evliyanın ruhaniyetinden istifade etmek, feyz ve ilham almak, onlardan istimdat dilemek ve tevessül” konularıyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “kutub, evtad, gavs, nükeba, nüceba” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “ruh kavramıyla kastedilenler ve beşer ruhu” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “şehitlik, şehitlerin ölmedikleri ve diri oldukları” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “sihir, büyü, falcılık, üfürükçülük, muskacılık” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Aynı şekilde “ümmetin 73 fırkaya ayrılması” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “mezhep, tarikat, cemaat, hareket, camia, akım” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “kıyametin büyük ve küçük alâmetlerinin olup olmadığı” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “kabir azabı veya kabirde azap olup olmadığı” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “şefaat” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “A’raf ehli” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “huri ve gılman” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yine “Sırat Köprüsü” konusuyla ilgili ortaya atılan iddialar bahsettiğimiz yöntemle tartıştırılmalı, bütün görüşler söz konusu toplantıda temsil edilmeli, mesele enine boyuna ele alınmalı, belirlenecek usûl dâhilinde konunun uzmanları günlerce, haftalarca, hatta aylarca çalışıp bir kanaate ulaşmalı, karşıt görüşte olanların muhalefet şerhi koymalarına ve delillerini söylemelerine imkân sağlanmalı ve bu görüşler mutlaka yayınlanacak sonuç bildirgesinde yer almalı ve varılan neticeler maddeler halinde kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

Yukarıda bahsedilen konularla alakalı “kitap, ilmî makale, tebliğ ve köşe yazıları yazmış olan ilim adamları” büyük bir titizlikle tespit edilmeli ve söz konusu bilimsel toplantılara davet edilmelidir. Mezkûr konularla alakalı ilginç sonuçlara ulaşan bu görüş sahiplerine hiçbir kota konulmaksızın, hiçbir sınırlandırmaya tabi tutulmaksızın, “Bizden, bizden değil” ayrımı yapılmaksızın çağırılmalı ve görüşlerini hiçbir baskı altında kalmadan söylemelerine, savunmalarına ve sonuç bildirgesine koydurtmalarına imkân sağlanmalıdır.

Siyasi otorite, “kurumsallaşmasını sağlayamamış kurumlarda gücü elinde bulunduran kifayetsiz muhterislerin” sevmedikleri şahısları; “Bu ciddi ilim adamı değil, bunlar şaz görüşler, hiçbir ilim adamı bu zamana kadar böyle şeyler söylememiştir, bunu çağırmaya gerek yok! Hele hele bunu hiç davet etmeyelim!” türünden hezeyanlarına, keyfi hareketlerine, karşıt görüşleri ötekileştirmelerine, dışlamalarına, dikensiz gül bahçesi hayaliyle sahiplendikleri kurumları “babasının çiftliği zannederek” gelişmesini engellemelerine, kendi görüşünden olmayanları ekarte etmelerine izin vermemeli, bu tür tavırlara sessiz, duyarsız ve tepkisiz kalmamalı ve “bu çoğulculuğu” mutlaka ama mutlaka sağlamak için üzerine düşen vazifeyi hakkıyla yapmalıdır.

Aksi halde bu toplantılardan hiçbir sonuç çıkmayacak, “Sen, ben, bizim oğlan mantığı” ile hareket edildiği için kurumlar kurumsallaşmalarını tamamlayamayacak, süreç dışında kalanlar yine bildiklerini okumaya devam edecek, farklı görüşleri işitip kendilerini geliştirme imkânından/ hakkından mahrum bırakıldıkları için içlerine kapanacak, müslümanların kartopu gibi olan sorunları giderek daha da büyüyüp çığ halini alacak, gelecek nesiller bu çığın altında kalmaktan kurtulamayacak, bunun sonucunda süreç “kınayanın kınamasından korkmayan başka milletlerin” İslâm’ın bayraktarlığını devralmasıyla sonuçlanabilecektir. (Mâide, 5/54).

Dolayısıyla hem haksızlığa güz yuman siyasi otorite hem de onları bilinçsizce destekleyen millet, gelişmeleri sadece uzaktan izlediği, doğru dürüst hüküm/ karar veremediği, ilkenin değil gücün yanında yer aldığı, dinî sorunlara duyarsız, tepkisiz ve suskun kaldığı için Yüce Allah’ın lütfundan mahrum kalabileceklerdir.

Sonuç olarak, bütün bu saydığımız konularda ve onlara ilave edilecek başka yeni mevzularda sahanın uzmanları, sağlam temeller üzerine bina edilmiş ictihadlarını ortaya koymak ve hakikatin ortaya çıkması için söz konusu toplantılara katılarak beyin fırtınasına katkı sunmak zorundadırlar. Onlara bu imkânları hazırlamayanlar, oy vererek işbaşına getirdikleri iktidarları sivil toplum örgütleri vasıtasıyla denetlemeyenler, muhalefette kalıp sadece laf üreten ama hiçbir ciddi alternatif/ plan/ proje ortaya koymayanlar, yaptıklarından ve yapmaları gerekirken yapmadıklarından dolayı sorumlu olacaklarını bilmelidirler. Bu gibi kimseler mahşer günü bütün suçu birbirlerine atarak sorumluluktan asla kurtulamayacaklardır. Öyleyse milletin oyunu alarak iktidara gelen siyasal otorite, kendi denetimindeki kurumları etkin ve işlevsel olarak çalıştırmak zorundadır. Aksi halde yönetim görevini üstlenenler, toplumun dinî konularda yeterince bilgilendirilmesine ve farklı seslerin kısılmasına seyirci kaldıkları, “azınlığın veya sorgulamayan çoğunluğun görüşlerini doğru kabul ederek” ilkesel hareket etmedikleri, “Oy kaybederiz” endişesiyle pasif bir tutum sergiledikleri, yanlış tasavvurların ortadan kaldırılmasına herhangi bir katkı sağlayamadıkları, kalıcı erdemlerin yerine geçici gündemlerin peşinden koştukları ve tüm uyarılara kulak tıkadıkları için sorumlu olacaklardır. Bu nedenle iktidarı elinde bulunduranlar bir an önce harekete geçmeli ve uhdelerine tevdi edilen emanetin hakkını vermek için canla başla çalışmalıdırlar. (15.07.2016)

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Emin SEYHAN      

Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi