• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/groups/vaazdokumanlari/
  • https://api.whatsapp.com/send?phone=+905321561576
  • https://www.twitter.com/@vaazsitesi
Üyelik Girişi
Vaaz Kategorileri
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi9
Bugün Toplam452
Toplam Ziyaret5103918
Site Haritası
Takvim
Vaaz Dokumanları

Vaaz Nedir? Mehmet Eser

Vaaz Nedir?

Mehmet ESER

Dinimizde vaizlik, Peygamberimizle başlamış; sahabe ve daha sonraki nesiller tarafından, aralıksız olarak günümüze kadar devam ettirilmiştir. Vaaz, Peygamberimizin hiçbir zaman terk etmediği bir irşad metodudur.[1]

Va’z” ya da “vaaz” Arapça bir kelimedir.

وَعَظَ  يَعِظُ  (وعْظ عِظَة) : Nasihat etmek, öğüt vermek, uyarmak, tembih etmek anlamlarına gelir.

İnsanların kalplerini yumuşatacak sevap veya ceza türünden hatırlatmalar yapmak, korkuyla karışık karışık nasihat vermek anlamına gelen وعْظ sözcüğü hakkında el- Halil der ki: وعْظ (Vaaz), insanın kalbini yumuşatacak hayırlı işleri hatırlamak demektir.[2]

Vaaz: Sözle iyiliğe teşvik, nasihat, öğüt. İbadet yerlerinde dinin emir ve yasaklarının anlatılması esasına dayanan konuşma, mev’ize.[3]

Dinleyenlere öğüt ve bilgi vermek veya bazı konularda cemaatı uyarmak amacıyla yapılan dini içerikli konuşmalar. Vaaz eden kişiye “vaiz” denilir. İbadethanelerde bu tür konuşmalar için kürsüler yapılmıştır. Eskiden cemaatın da katılımı söz konusu iken daha sonra cemaat tamamen pasif, dinleyici konumda kalmıştır. Buna, yapılan vaaz konularının cemaatın istek ve beklentilerine uygun olarak seçilmemesi gibi nedenler de eklenince toplumsal açıdan büyük bir fonksiyon görmesi söz konusu olan vaazlardan beklenen marjinal faydanın çok düşük düzeyde kaldığı söylenebilir. Son yıllarda kitle iletişim araçlarının kullanılmasıyla vaazlar mabetlerin dışına taşmıştır.[4] Ancak cemaatın istek ve beklentilerine uygun olarak ve de diksiyon eğitimi alarak güzel konuşma sanatını bilen vaizler daha çok cemaata hitap edebilmektedir. Bunda vaizin ve de o çevredeki insanların dindarlığı da etkili olmaktadır. Halkı dindar olmayan ve cami cemaatı az olan yerlerde de vaaza ilginin az olacağı bilinen bir etkendir. Kitle iletişim araçlarının artması ve yaygınlaşmasıyla özellikle radyo, televizyon ve internet aracılığıyla cami dışında da vaazlar verilmektedir. Bu sebeple medya vaizi kavramı ortaya çıkmıştır.

Medya vaizi: Kitle iletişim araçlarının yaygınlaşması ve dolayısıyla etkinliklerinin artması ile birlikte halkı dini konularda aydınlatmak iddiası ve amacıyla yapılan bazı programların ilgi çekmesi üzerine belli televizyon kanalları ve gazetelerle anlaşmalar yaparak belli aralıklarla sürekli dini sohbet dizilerinde konuşmalar yapan veya yazılar yazan kişiler için kullanılan bir kavram. Kavram, reyting kaygısıyla hazırlanan bu programlarda sıkça yer alarak bazı polemiklere neden oldukları için biraz da eleştiri içeren bir anlama sahiptir. Aslında uydu üzerinde yayın yapan bazı televizyon kanallarında dini içerikli konuşma, sohbet, vaaz ve irşad yapıldığı, hatta bir anlamda Hıristiyanlık propagandası yapıldığı bilinmekle birlikte ayrıca yapılan yayınlarda konuşmacı, bağlı bulunduğu kiliseye yardım talebinde de bulunmaktadır.[5] Günümüzde İslami içerikli kanallar artmıştır. Hatta sadece İslam dinini tebliğ etmek için kurulan televizyon kanalları vardır. Bu televizyonlarda vaaz ve irşat programları ağırlıktadır. Kitle iletişim araçlarının dini amaçlarla kullanılmasıyla birlikte “elektronik din” kavramı da gündeme gelmiştir.

Elektronik din: Kitle iletişim araçlarının öneminin artmasına bağlı olarak ortaya çıkan küresel bir kavram olan elektronik din, dini inançların, kitle iletişim araçları yoluyla, özellikle radyo, televizyon ve internet aracılığıyla geniş halk kitlelerine anlatılması ve dini mesajların verilmesini ifade eder. Dinin elektronik bir nitelik kazanması, aslında, sekülerleşmenin dini yok edemeyeceğini, dinin ortaya çıkan yeni modern durumlarda da bir şekilde kendine yer edineceğini gösteren çok önemli bir gösterge olarak değerlendirilebilir.[6]

Yapılan vaazlardan amaç, insanlar dinî yönden aydınlatmak, onlar, ibadetlerini eksiksiz ve yanlışsız yapabilmelerini sağlayacak şekilde bilgilendirmektir. İnsanlar‎ı iyiliğe çağıp, kötülüklerden sakındırmak dinî bir görev olduğundan[7]  Müslümanlıkta vaazın önemi büyüktür. Kur'ân'da, "Rabbinin yoluna hikmet ve güzel öğütle davet et."[8] Buyrulmak suretiyle yapılan vaazlarda uyulması istenilen metot ortaya konmuştur.[9]

                                                                            

[1] Çetin, Abdurrahman,  Hitabet ve İrşad, Bursa ,1998, Aksa Yay.  s. 244

[2] El İsfehani, Rağıb, Müfredat,  (Çevirenler: Abdülbaki Güneş, Mehmet Yolcu), İstanbul, 2007, Çıra Yay. II, 883

[3] Doğan, D. Mehmet,  Büyük Türkçe Sözlük (2. Basım) İstanbul, 2005, Pınar Yay. s. 1334

[4] Kirman, Mehmet Ali,  Din Sosyolojisi Terimleri Sözlüğü, İstanbul, 2004, Rağbet Yay. s. 243

[5] A. g. e.  s. 149

[6] A. g. e.  s. 71

[7] Ali-İmrân, 3/104

[8] Nahl, 16/125

[9] Karaman, Fikret vd.  Dini Kavramlar Sözlüğü,  Ankara, 2006,  Diyanet İşleri Başkanlığı Yay.  s. 674


Yorumlar - Yorum Yaz
Aydın Gökçe Bey'e Teşekkür
Sitemize Vaaz Ansiklopedisi olarak eklediğim bölüm Aydın Gökçe'nin Almanya'da görevli iken çeşitli kaynaklardan yaptığı vaazları alfabetik sıraya almasıyla oluşmuştur. Kendisine teşekkür ediyorum.
Bu vaazlar ayrıca Dosyalar bölümünde de yer almaktadır. Vehbi Akşit
Vaaz Ansiklopedisi
VAİZLER KÜTÜPHANESİ
Hadislerle İslam
İslam Ansiklopedisi
Kur'ani Site
Hava Durumu
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.222232.3513
Euro35.110935.2516
Saat