• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/groups/vaazdokumanlari/
  • https://api.whatsapp.com/send?phone=+905321561576
  • https://www.twitter.com/@vaazsitesi
Üyelik Girişi
Vaaz Kategorileri
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi7
Bugün Toplam306
Toplam Ziyaret5103772
Site Haritası
Takvim
Vaaz Dokumanları

İyilik Hususunda Yardımlaşma

İYİLİK HUSUSUNDA YARDIMLAŞMA

 

AYET : MAİDE SURESİ – 2. AYET

 

وَتَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى وَلاَ تَعَاوَنُواْعَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ:

 

     MEALİ :

 

     “İyilik ve takva hususunda birbirinizle yardımlaşın. Günah ve düşmanlık hususunda birbirinizle yardımlaşmayın. Allah’tan korkun, çünkü Allah’ın cezası çetindir.”

(MÂİDE SURESİ – 2. AYET)

 

     Yüce Rabbimiz Kur’an’da şöyle buyurur:

 

إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّى:

 

     “Sizin gayretiniz ve işleriniz başka başkadır.” (LEYL SURESİ – 4. AYET)

 

     Gerçekten insanlar farklı davranışlarda bulunurlar. Kimi insanları iyiliğe, hayra, Allah’a itaate davet eder ve bunun mükâfatını alır. Kimi de onları kötülüğe, şerre, Allah’a isyana davet eder, bunun cezasını görür. Bu gerçek yüce kitabımız Kur’an-ı Kerim’de şöyle ifade edilir:

 

مَّن يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُن لَّهُ نَصِيبٌ مِّنْهَا وَمَن يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُن لَّهُ كِفْلٌ مِّنْهَا وَكَانَ اللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُّقِيتاً:

 

     “Kim iyi işe aracılık ederse, onun sevabından hissesi vardır. Kim de kötü bir işe aracılık ederse onun günahından payı vardır. Allah her şeye kadirdir.”

(NİSA SURESİ – 85. AYET)

 

     Etrafımıza şöyle baktığımız zaman insanların birbirlerinden farklı yaratılış ve karaktere sahip olduklarını görürüz. Kimi insanlar iyilik, güzellik, insanlığa hizmet ve hayırda öncülük hususunda bir araya gelirler, birbirleriyle yardımlaşırlar, birbirlerine destek olurlar, bu yolda dernekler, vakıflar kurarlar. Kimileri de insanlara karşı düşmanlık, kötülük, şer ve Allah’ın yasak kıldığı fiilleri işleme hususunda bir araya gelirler, çeteler kurarlar, hayırda değil, şerde yardımlaşırlar, şerde birleşip birbirlerine destek olurlar. Yüce dinimiz ise müminlerin iyilik ve takva hususunda birbirleriyle yardımlaşmalarını, kötülük ve günahta yardımlaşmamalarını emrediyor.

 

 

 

 

 

     Kur’an-ı Kerim’de Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor:

 

وَتَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى وَلاَ تَعَاوَنُواْعَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ:

 

     “İyilik ve takva hususunda birbirinizle yardımlaşın. Günah ve düşmanlık hususunda birbirinizle yardımlaşmayın. Allah’tan korkun, çünkü Allah’ın cezası çetindir.”

(MÂİDE SURESİ – 2. AYET)

 

وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاء بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِوَيُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللّهَ وَرَسُولَهُ أُوْلَـئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللّهُ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ:

 

     “Mümin erkeklerle mümin kadınlar birbirlerinin velileridir, birbirlerini gözetirler. İyiliği emrederler, kötülükten alıkorlar. Namazı adabına riayet ederek kılarlar, zekâtı verirler, Allah ve Resulüne itaat ederler. İşte onları Allah, geniş rahmetine mazhar edecektir. Çünkü Allah azizdir, hâkimdir, üstün kudret, tam hüküm ve hikmet sahibidir.” (TEVBE SURESİ – 71. AYET)

 

     Kur’an-ı Kerimden öğrendiğimize göre İsrailoğulları iyilik hususunda değil, Yüce Rabbimizin yasak kılmasına rağmen günah ve düşmanlık hususunda birbirleriyle yardımlaşıyorlardı. Bakara suresinin 83-84’üncü ayetlerinde açıkça belirtildiğine göre İsrail oğullarından sadece Allah’a ibadet etmeleri, ana-babalarına, yakınlarına, yetimlere, yoksullara iyilikte bulunmaları; insanlara güzel söz söylemeleri; namaz kılmaları, zekât vermeleri, birbirlerinin kanlarını dökmemeleri, birbirlerini yurtlarından çıkarmamaları hususunda misak/kuvvetli söz alındığı belirtildikten sonra 85’inci ayette onların, vermiş oldukları bu misaka uymayarak birbirlerini öldürdükleri, içlerinden bir kısmını yurtlarından çıkardıkları, onlara karşı kötülük ve düşmanlıkta birleştikleri belirtilerek, bu gibi kötü tutum ve davranış içerisinde bulunanlara Allah’ın azabının ve gazabının çok şiddetli olacağı hatırlatılıyor.

     İyiliğin kapsamı geniştir. Yine Kur’an-ı Kerim’den öğrendiğimize göre iyiliğin kapsamı çok geniştir. Bu konuda Kur’an şöyle buyurur:

 

لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَـكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّآئِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَـئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَـئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ:

     “İyilik, yüzlerinizi doğu ve batı tarafına çevirmeniz değildir. Asıl iyilik, o kimsenin yaptığıdır ki Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara, peygamberlere inanır, Allah’ın rızasını gözeterek yakınlara, yetimlere, yoksullara, yolda kalmışlara, dilenenlere ve kölelere sevdiği maldan harcar, namaz kılar, zekât verir, antlaşma yaptığı zaman sözlerini yerine getirir. Sıkıntı, hastalık ve savaş zamanlarında sabreder. İşte onlardır iddialarında samimi olanlar ve işte onlardır her türlü fenalıktan korunan takvalılar.” (BAKARA SURESİ – 177. AYET)

     Görüldüğü gibi bu ayeti kerimede İslâm’ın inanç, ibadet ve ahlâk esasları toplanmaktadır. Onun içindir ki sevgili Peygamberimiz (SAV), şöyle buyurmuştur:

     “Kim bu ayete göre hareket ederse imanını kemale erdirmiş olur.”

     Ayetin mealinde “İYİLİK” olarak tercüme edilen “BİRR” kelimesi, geniş kapsamlı bir kavram olup insanı Allah’a yaklaştıran, O’nun rızasını ve hoşnutluğunu kazandıran bütün güzel ve hayırlı iş ve davranışları kapsar.

 

YOKSULLARI SEVİNDİRMEK

 

     Dinimizde farzlardan sonra en faziletli amel, müminleri özellikle yoksulları sevindirmektir. Yüce Peygamberimiz (SAV) bir hadisi şeriflerinde şöyle buyurur:

     “Allah Teala’ya farzlardan sonra amellerin en sevimlisi Müslümanları sevindirmektir.”

     Müslümanın bir görevi de etrafındaki kederli ve gamlı kimseleri sevindirmeye çalışmak, düşkünlere, yoksullara, yetimlere yardımcı olmaktır. Rasül-i Ekrem (SAV) şöyle buyurur:

     “Kim fakire malıyla yardımda bulunur ve insanlara kendiliğinden adaletli davranırsa, işte o gerçek mümindir.”

     Hemen belirtelim ki, kullarını sevindireni Yüce Allah sevindirir. Bu hususu bir şairimiz şöyle ifade eder:

     “Çalış gamgînleri şad etmeye şad olmak istersen,

      Sevindir kalb-i nâsı, gamdan âzâd olmak istersen.”

     Ebu Saîd el-Hudrî (RA) demiştir ki:

     Rasül-i Ekrem (SAV) şöyle buyurdu: “Kimin yanında fazla hayvan varsa, onu hayvanı olmayana versin. Kimin yanında fazla azığı varsa onu azığı olmayana versin.”

     Rasülüllah (SAV), bazı mal çeşitlerini bu suretle saymaya devam etti. Öyle ki, bizden hiç kimsenin (yol sırasında) herhangi bir fazlalıkta hakkı olmadığı düşüncesine vardık.”

     Sevgili Peygamberimiz (SAV) yoksullara, yetimlere, kimsesizlere yardım edip onları sevindirmekten büyük bir haz duyardı. Kendisinden bir şey istenildiği zaman asla yok demezdi; varsa verirdi, yoksa ailesinden veya ashabından birine gönderir, onun ihtiyacını giderirdi.

     Peygamber Efendimiz (SAV)’in ahlâkını kendilerine örnek kabul eden İslâm büyükleri de öyle idi. Cüneyd-i Bağdadi’nin dayısı ve üstadı olan büyük mutasavvıf Sırrı Sakatî (ÖLÜMÜ: 253/867) yaşadığı bir olayı şöyle anlatıyor:

     “Bir bayram günü idi. Yolda Ma’ruf-u Kerhi’yi gördüm. Baktım ki, hurma tanelerini topluyor. “Bunları ne yapacaksın?” diye sordum. Dedi ki: “Demin yolda birtakım çocukları gördüm. Yeni elbiselerini giyinmişler, ellerindeki oyuncaklarıyla oynuyorlar. Bir de baktım ki, bir kenarda çocuğun biri ağlıyor. Niçin ağlıyorsun? Diye sordum. Bana şu cevabı verdi: Ben hem öksüzüm, hem de yetimim. Ne babam var ne de annem. Ne öteki çocuklar gibi yeni elbisem var ne de oyuncağım. Topladığım bu hurmaları gidip satacağım, parası ile o çocuğa oyuncak ve elbise alacağım ki, o da oynasın, sevinsin, o da gülsün.” Ma’ruf-u Kerhi’den bu sözü işitince şimdi bu, bana terettüp eden bir vazife oldu diyerek gidip o çocuğa hem elbise aldım hem de oyuncak.”

     Kültürümüzde Bizim kültürümüz ve tarihimizde de yardımlaşmaya büyük önem verilmektedir. İsmail Hami Danişmend’in “GARP MENBA’LARINA GÖRE ESKİ TÜRK SECİYYE VE AHLÂKI” isimli kıymetli eserinde belirttiğine göre (SAYFA: 114–121), Osmanlı ülkesini karış karış gezen batılı seyyahlar, bu ülkede dilenci, yoksul, sefil görmediklerini, bunun sebebinin de Türklerin hayır ve hasenata çok düşkün olduklarını anlata anlata bitiremezler. Yol boyunca görmüş oldukları hanlardan, kervan saraylardan, imaretlerden, aşevlerinden, sebillerden bahsederler. Hanlara tıpkı Türkler gibi Hıristiyanların da kabul edildiklerini, üç gün müddetle yeme içmelerinin ücretsiz olarak temin edildiğini, çünkü Türklerin hayratının, din farkı gözetilmeksizin, bütün insanlara şamil olduğunu, kimi Türklerin yol boyunda, yolcuları susuzluktan kurtarmak için çeşmeler yaptırdıklarını, bazılarının da şehirlerde sokaklardan gelip geçenler için sebiller yaptırdıklarını, zenginlerin hapishanelere giderek borç yüzünden hapse girenleri kurtardıklarını, felakete uğrayanları sadece sözle teselli etmekle kalmayıp, imkânları ölçüsünde onların acılarını gidermeye, dertlerine deva olmaya çalıştıklarını kaydederler.

     Adalet ve fetihleriyle cihana ün salan bu yüzden Sultan-ı Âdil ve Ebu’l-Feth gibi unvanlarla anılan Büyük Selçuklu Sultanı Alpaslan çok merhametli bir kimse idi, fakir fukarayı gözetirdi. Hatta zamanında fakirlere maaş bağlamıştı. Sarayında fakirler için günde elli koyun kestirir, aş olarak yoksullara dağıttırırdı.

 

KAYNAK : DİYANET AYLIK DERGİ

 

 

 


Yorumlar - Yorum Yaz
Aydın Gökçe Bey'e Teşekkür
Sitemize Vaaz Ansiklopedisi olarak eklediğim bölüm Aydın Gökçe'nin Almanya'da görevli iken çeşitli kaynaklardan yaptığı vaazları alfabetik sıraya almasıyla oluşmuştur. Kendisine teşekkür ediyorum.
Bu vaazlar ayrıca Dosyalar bölümünde de yer almaktadır. Vehbi Akşit
Vaaz Ansiklopedisi
VAİZLER KÜTÜPHANESİ
Hadislerle İslam
İslam Ansiklopedisi
Kur'ani Site
Hava Durumu
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.222232.3513
Euro35.110935.2516
Saat