Şefkat ve merhamet insanı insan yapan ulvi duygulardandır. Şefkat ve merhametten yoksun insan adeta canavarlaşır. Yüce yaratıcımız bu dünyayı sevgi ve merhamet üzerine kurmuştur. Bu noktada Allah’ın en güzel isimlerinden olan “Rahman” ve “Rahim”  isimleri önemlidir. Bu da O’nun kullarına    karşı ne kadar merhametli olduğunu göstermektedir.

                Kullarına karşı çok merhametli olan  Yüce Yaratıcımız  son peygamber Hz. Muhammed(sav)’i de alemlere  rahmet olarak gönderdi. (Enbiya 107) Yani kendi merhametli olan Allah Peygamberini de rahmet ve merhametle donatarak gönderdi. O yaşantısıyla Ashabına örnek olmuş (Ahzab 21), merhamet noktasında gerek sözleriyle gerekse tatbikatıyla ashabını eğitmiştir. Yani O, merhametin de eğitimini verdi.

                Kendisi çok merhametli (Enbiya 21/83) olan Allah, son Peygamber Hz. Muhammed (sav) ’i merhametle donatmış ve kullarından da merhametli olmalarını istemiştir. Her işine BESMELE ile başlayan Müslüman  aslında  Allah’ın  “Rahman” ve  “Rahim” İsm-i şeriflerini her şeyin başına koyarak hayatını dizayn eden kişi demektir.

                Kur’anın ifadesiyle bizim için model insan (Ahzab 21) olan Hz. Peygamber etrafındakilere karşı gayet nazik idi. Merhamet timsali idi. Allah’tan kaynaklanan bir rahmet ile insanlara yumuşak davranıp gönüllerini fethetmişti. (Al-i İmran 159)

                Mekke’nin fethi günü; kendisine ve Ashabına Mekke’de iken olmadık eziyetler yapan Mekkelileri, Uhud’da amcası Hamza'yı şehid eden Vahşi'yi, ciğerlerini ağzına alıp çiğneyen Hind'i bile affetmişti. Taif’te kendisini taşlayan zavallılara beddua etmemiş, onların hidayeti için dua etmiştir.

O bir baba olarak aile fertlerine ve çocuklara fevkalade şefkatli idi. Enes b. Malik (r.a) bunun en canlı şahididir. Enes, on sene kendisine hizmet ettiğini, bu süre içinde bir kez olsun azar işitmediğini dile getirmiştir. Mesela bir defasında, gönderdiği yere giderken yolda rastladığı çocuklarla oyuna dalıp kaldığını, daha sonra oraya gelen Hz. Peygamber'in sıcak bir tebessümle, sadece, gönderdiği yere gidip gitmediğini sorduğunu anlatmıştır.

Bir gün Rafi isminde bir çocuk Medine’de birinin hurma ağaçlarını taşladı. Bahçe sahibi onu yakalayıp Peygamberimize şikayet etti.Efendimiz , “yavrucuğum! Bu adamcağızın hurmalarını niçin taşladın?” diye sorunca çocuk çok utanarak “ Acıkmıştım; karnımı doyurmak için taşladım” dedi.       
Peygamberimiz çocuğa hiç kızmadı. Tebessüm ederek çocuğu kucakladı ve ona şöyle dedi:
- Yavrucuğum! Bir daha ağaçları taşlama. Altına düşen meyveleri al¸ ye. Allah seni doyurur. Efendimizin bu davranışı küçük Rafi ’yi çok etkiledi ve o günden sonra hiç yaramazlık yapmadı.

                Kız çocuklarının diri-diri toprağa gömüldüğü cahiliye devrinden henüz çıkıldığı bir zamanda "Kim ki üç tane kız çocuğu yetiştirir, güzel terbiye eder, evlendirir ve onlara iyilikte bulunursa, o kişi için cennet vardır." (Ebu Davud, Edep, 120, 121) diyerek adeta devrim yapmıştır.

Akra' b. Habis Efendimiz (sav)'i Hz. Hasan'ı öperken görünce “Doğrusu benim 10 çocuğum var, hiçbirini öpmemişimdir!” dediğinde Hz. Peygamber (sav) ona şu karşılığı vermiştir: “Merhamet etmeyene merhamet edilmez!” (Müslim, Fedâil, 65) Hz. Peygamber'in çocukları sevip öpmesine hayret eden ve on çocuğundan hiçbirini öpmediğini övünerek söyleyen Bedevîye de ; "Şayet Allah senin kalbinden merhameti söküp almışsa ben sana ne yapabilirim? Merhamet etmeyene merhamet edilmez." (Buhâri Edeb 18) şeklinde karşılık vermiştir.

                Bir gün bir adam gelip mescide küçük abdestini bozuyor. Ashab adamın üzerine yürümek isterken Efendimiz (sav) ona bir şey yapılmamasını, işini bitirdikten sonra bir kova su dökerek temizlemelerini söylüyor. İslam daha yeni gelmiş, adam cahil ve mescid nedir, orada nasıl davranılır falan bilmiyor. Efendimiz de bunun farkında ve ona göre davranıyor.İşte O ashabını böyle eğitmiştir.

O sadece insanlara değil hayvanlara da merhametliydi. Çünkü “Alemlere Rahmet” olarak gönderilmişti. Hicretin sekizinci yılı idi. Efendimiz ve ashabı Mekke’nin fethi için yola çıkmışlardı. Efendimiz (sav) Arç vadisinde, yolun kenarında yeni doğmuş yavrularını emziren bir köpek gördü. Hemen sahabeden birisini  çağırıp köpeğin ve yavrularının rahatsız  edilmemesini sağlamak üzere ordu geçinceye kadar orada nöbet tutmasını emretti.

 Efendimiz(sav) bu konuda Ashabını geçmiş toplumlardan da örnekler vererek eğitmiştir. Daha önce yaşamış toplumlardan bir kadının, bir kediyi hapsederek açlıktan ölmesine sebep olduğu için cehennemlik; bir adamın da susuzluktan ölmek üzere olan bir köpeğe, kuyuya inerek ayakkabısıyla su çıkarıp ona içirdiği için cennetlik olduğunu anlatır. O, hayvanlara karşı merhametli olmalarını etrafındaki ashabına da emrederdi.

İşte bunlar Efendimiz’den merhamet örnekleri. Bunlar onun hayatından sadece birkaç misal. Ana teması  “Hz. Peygamber ve Merhamet Eğitimi” olarak belirlenen14-20 Nisan tarihleri arasında idrak edeceğimiz Kutlu Doğum Haftası vesilesiyle Efendimiz’in hayatından bazı kesitler aktardık. Hayatımıza tatbik etmek dileği ile…

12.04.2011