İslam toplumunda cami, bedendeki kalp gibidir. Bedene canlılık, dirilik veren kan kalpten pompalanır. Enerji merkezi orasıdır. Yani beden ülkesinin baş kenti kalptir.Bu manevi olarak da böyle biyolojik olarak da böyledir.İşte İslam toplumunun,İslam şehirciliğinin merkezinde de cami vardır.Toplum enerjisini camiden alır.Cami merkezli bir hayat vardır İslam toplumunda.

         Bundan yaklaşık 20 sene evvel bir konferansa katılmıştım. Konuşmacı hocamız camilerden bahsederken şu cümleyi kurmuştu: “Camide namaz da kılınır”  Bu ilk bakışta uç bir söz olarak görünse de aslında bir gerçeği ifade ediyor. Çünkü Efendimiz(as) ve Ashabı camide sadece namaz kılmazlardı. Onun zamanında caminin eğitim-öğretim merkezi,devlet yönetim merkezi, ordu karargahı vs olarak da hizmet veren bir rolü vardı.Devletin idarecisi ile camide cemaatin önüne geçip namaz kıldıran kişi aynı kişi idi.Zaten eski kitaplara ve hadislere baktığımızda her iki kişi de aynı isimi(imam) paylaşırlar.

         Dağınık şeyi toplamak, biriktirmek manasındaki “c-m-a” kökünden türeyen CAMİ; toplayan, bir araya getirin, birleştiren demektir. Demek ki camilerin bütünleştirici bir fonksiyonu var.Eğer bir cami, toplumu bir araya getirmiyor tam tersine parçalıyorsa o cami “mescid-i Dırar rolü görüyor demektir.

Camiler sadece bedenleri birleştirmez aslında. Camiler aynı zamanda ruhları da birleştiren, maneviyatı sağlamlaştıran, birlik-beraberliğimize katkı sağlayan özel mekanlardır.

         Birlik ve beraberliğimiz için önemli fonksiyon ifa eden camilerimiz Kur’an ve Sünnette MESCİD kavramı ile ifade edilir ki Mescid “secde edilen yer” manasına gelir.

         Camide herkes bir tarağın dişleri gibi eşittir. Camide zengin ile fakir, Vali ile temizlik işçisi aynı saftadır. Amir-memur, işçi-işveren ayrımı yoktur,kim önce gelmişse o ön saftadır.Aynı safta omuz omuza namaz kılan bu insanlar kendilerindeki dünyevi bir takım sıfatları bir kenara bırakırlar.Profesör de olsa,cumhurbaşkanı da olsa diğer insanlarla aynı safta saf tutup omuz omuza namaz kılacaktır.

         Camiler Allah’ın evleridir. Allah’ın evi (Beytullah) olan Kabe’nin şubeleridirler. Dolayısıyla camilere hizmet edenler, inşasına ve tamirine yardım edenler Allah’ın evine yardım etmiş oluyorlar.

Kur’an’da bir ayet dikkatimizi çekmektedir. “Allah’ın mescitlerini, ancak Allah’a ve ahiret gününe inanan, namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren ve Allah’tan başkasından korkmayan kimseler imar eder..” (Tevbe 9/18) Burada camileri imar ve inşadan bahsediliyor. Yani “Ya’muru”, “imar eder” demektir. Ancak bazı muasır müfessirlerimiz bu kelimeye başka bir mana vermektedirler ki bu çok daha kapsayıcı bir mana olmaktadır. Buna göre ayetteki “Ya’muru” “ömür verir” demektir. Yani Camilere ömür vermek ve camileri yaşatmaktan söz ediliyor. Camilere ömür vermek nasıl olur? Elbette sadece inşa etmekle olmaz. İnşa etmenin ötesinde oraları cemaatsiz bırakmamakla olur. Buradan şunu söyleyelim. Camilerin asıl süsü cemaattir.Camiler en güzel halılarla döşense, en pahalı avizelerle aydınlansa,en güzel tezyinatla donatılsa fakat içinde namaz kılacak cemaat yoksa o cami mahzundur.

Beden ülkesinin başkenti olan kalbin İslam toplumunun kalbi mesabesinde olan camilere bağlı olması önemlidir. Efendimiz(as) mahşerde hiçbir gölgenin olmadığı o dehşetli günde yedi sınıf insanın Allah’ın özel korumasında olduğunu, bunlardan bir tanesinin de “kalbi mescitlere bağlı kimse” olması dikkat çekicidir. Anlaşılıyor ki dünyadayken cami-cemaat adamı olan kimse mahşerde Allah tarafından özel koruma altına alınarak mahşerin dehşetinden kurtulacaktır.

         Türkiye’de 1-7 Ekim tarihleri arası “Camiler ve Din Görevlileri Haftası” olarak kutlanmaktadır. Hafta boyunca camilerimizin toplumdaki fonksiyonları konferans,panel,sempozyum,vaaz ve hutbelerle bir kez daha anlatılacak.Biz de bu yazımızı bu konuya ayırdık.Sürç-ü lisan ettiysek affola. 01.10.2010

İRTİBAT: kurugeris@hotmail.com