Kur’an’ın nüzulünün 1400. senesini idrak ediyoruz. Her çağa ışık tutan ve tek harfi dahi değişmeyen (Hicr 15/9) Kur’an’ın ilk inen ayetlerini merak ettiniz mi? Miladi 610 yılının Ramazan ayında Hira(Arayış) Mağarasında Efendimiz(sav)’e nazil olan ilk ayetler Alâk Suresinin ilk beş ayetidir:  

“Yaratan Rabbinin adıyla oku!

O, insanı "alâk" dan yarattı.

Oku! Senin Rabbin en cömert olandır.

O, kalemle yazmayı öğretendir,

İnsana bilmediğini öğretendir.”

         Bu ayetlerden ilmin kaynağının Allah olduğu, öğrenirken kalemden istifade edildiği anlaşılıyor. Nitekim Kur’an’da KALEM SURESİ isminde bir de sure vardır. Mushaf sırasına göre 68. sure olan sure şöyle başlar: “Nun, kaleme ve onun yazdıklarına andolsun” Yine bu ilk inen ayetlerde “ALAK”tan bahsedilir ki insanın erkek(sperm) ve dişi(yumurta)den meydana gelen embriyodan yaratıldığını anlatır. “A-la-ka”nın kök manası “yapıştı tutundu” demektir. Rahmin duvarına yapışıp tutunan döllenmiş yumurtayı/embriyoyu ifade eder. Araplar sülüğe de  yapıştığı için alâk derler. Alâk sevgi ve ilgi-alaka manasına da gelir. Buna göre insan sevgi ve alakadan yaratıldığı anlaşılır. Erkek ve kadının birbirine sevgi ve alakası olmasaydı insan üreyip çoğalmazdı herhalde.Nitekim eşler arasında sevgi ve merhamet yaratılmış olması Allah’ın ayetlerinden (varlığının kudretinin delillerinden)dir. (Rum 30/21)

23 senede tamamlanacak olan vahy sürecinin ilk kelimesi “OKU!” dur. Burada önemli bir nokta şu. Okumalar Allah adına/adıyla olacak. Yani “BESMELELİ” olacak. Bunu“Seni yaratan Rabbinin adıyla oku!” dan anlıyoruz. İçinde “Allah” olmayan, Allah’ın karışmadığı bir okuma makbul okuma değildir. Müslüman her meşru işine besmele ile başlar. Allah’ın adı ile başlar. Kısaca vahyin ilk mesajı olan bu ayetler bize Allah’tan bağımsız bir bilgi ve bilim olamayacağını, bu mevzudaki seküler anlayışın doğru olmadığını gösteriyor.

         İçinde “Allah” olmayan bir okuma nelere mal olur acaba? Gönlünde Allah’a iman olmayan genç askere gitmek istemez ya da gitmemenin yollarını arar. Savaşta cepheye gitmek istemez ya da kaçmanın yollarını arar. Neden? Bu insana göre savaşta ölmek anlamsızdır, pisi-pisine ölmektir. Ama gönlünde imanı olan insan için sorun yok. Neden? Çünkü şuna inanıyor: Bu yolda ölürsem şehidim, kalırsam gaziyim. İkisi de İslam’ın bana verdiği payedir ki sonuçta Peygamberlerle beraber haşrolmak vardır.

         İslam’dan önceki devire “Cahiliye Devri” denilir. İslam ile, kız çocuklarının diri-diri toprağa gömüldüğü, insanların elleriyle yonttukları taşlara ilah diye taptıkları bu çağ kapanıp “Asr-ı Saadet” geldi. Gerek Kur’an gerekse Hz. Peygamber cehaletle savaştı adeta. “Deki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” (Zümer 39/9) ayeti cehalete meydan okumadır. Bedir gazvesinde esir alınanların 10 müslümana okuma-yazma öğretmek karşılığında serbest kalacak olması da dikkate değerdir.

 Allah cennette Adem’i yaratıp ona eşyanın isimlerini öğretti, onu bilgiyle donattı. Demek ki yer yüzünde HALİFE (Bakara 2/30) olmak bilgi donanımı ile olmaktadır.Allah Meleklere eşyanın isimlerini sordu ve melekler bilemeyerek “…Senin bize öğrettiklerinden başka bizim hiçbir bilgimiz yoktur…” (Bakara 2/32) dediler. Bu sefer Allah eşyanın isimlerini Hz. Adem’e sordu ve meleklerin de hazır bulunduğu ortamda Hz adem eşyanın isimlerini tek- tek saydı. (Bakara 2/34) Daha sonra Allah Meleklere Adem’e secde etmelerini (emre amade olmalarını) emrediyor. (Bakara 2/34, Araf 7/11 ) Aslında burada Allah’ın emrini yerine getirmenin ötesinde bilgi ile donatılmış Adem’e saygı söz konusudur. İlme saygı, ilim adamına saygı söz konusudur. Buradaki secde bildiğimiz namaz secdesi manasında olmasa gerek. Allah’ın bilme ve tanımlama yeteneği verdiği insana saygı sunma manasında anlaşılırsa konu daha iyi anlaşılır.

         Kur’an’a baktığımızda hayvanın bile eğitimlisinin makbul olduğunu görürüz. Helal-haram konusunun anlatıldığı bir Kur’an ayetinde eğitimli av köpeğinin yakalayıp getirdiğinin helal olduğu anlatılar. (Maide 5/4)

             İlk emri “Oku” olan bir dinin müminleri okumadan, bilimden uzak olamaz. Mümin kainatı okumalı, mümin yüce kitabını okuyup hayatına tatbik etmeli, mümin çağının gerektirdiği ilimleri öğrenmeli. Tembellik  müslümana asla yakışmaz.25.09.2010

İRTİBAT:kurugeris@hotmail.com